Chỉ số GDP thường dùng để đánh giá sự tăng trưởng của nền kinh tế của một quốc gia. Vậy GDP là gì? Cách tính GDP bình quân đầu người như thế nào sẽ được giải đáp ở bài viết dưới đây của Phân Tích Báo Cáo Tài Chính
I. Những kiến thức cần biết về GDP
1. GDP là gì? GDP là viết tắt của từ gì?
GDP là tên viết tắt của cụm từ “Gross Domestic Product” tiếng anh, có nghĩa là tổng sản phẩm quốc nội.
Nói một cách cụ thể hơn thì GDP là tổng giá trị của hàng hóa và dịch vụ được sản xuất ở trong ranh giới địa lý của một quốc gia trong một khoảng thời gian xác định có thể là một quý, 6 tháng hay một năm.
GDP là một chỉ số có ý nghĩa rất quan trọng, nó thể hiện được quy mô kinh tế và cả tốc độ tăng trưởng kinh tế của một quốc gia.
Tham khảo: Review Khóa Học Kế Toán Ngắn Hạn Tốt Nhất
2. GDP bình quân đầu người là gì?
GDP bình quân đầu người là một chỉ số thể hiện kết quả sản xuất kinh doanh tính bình quân trên đầu người của một quốc gia trong khoảng thời gian là một năm. Chỉ số GDP bình quân đầu người cao sẽ tỷ lệ thuận với đó là mức thu nhập và đời sống của người dân của quốc gia đó.
GDP bình quân đầu người của một quốc gia trong một thời điểm sẽ được tính bởi cách lấy GDP của quốc gia chia cho tổng số dân của quốc gia tại thời điểm đó.
3. Phân biệt GDP danh nghĩa và GDP thực tế
GDP danh nghĩa là tổng giá trị hàng hóa và dịch vụ được tính dựa vào giá của hàng hóa và dịch vụ vào thời điểm nó bán ra trong năm, tức là giá này bao gồm cả lạm phát và giảm phát. Giá cả có xu hướng tăng lên khiến cho GDP của quốc gia đó tăng nhưng không thực sự phản ánh chính xác sự thay đổi về sản lượng và giá trị của hàng hóa và dịch vụ.
Vậy nên khi so sánh các năm với nhau thường sẽ sử dụng chỉ số GDP thực tế mà không dùng GDP danh nghĩa.
GDP thực tế là tổng giá trị hàng hóa, dịch vụ được tính theo giá của một năm cơ sở và được nhiều nhà kinh tế sử dụng hơn khi phản ánh được cả sản lượng lẫn giá trị hàng hóa và dịch vụ. Nói một cách dễ hiểu thì chỉ số này đã tách biệt được sự tác động của lạm phát hoặc giảm phát.
GDP thực tế = GDP danh nghĩa / (lạm phát + 1)
4. Các yếu tố tác động đến GDP
– Dân số: đây là lực lượng lao động tạo ra của cải, vật chất cho xã hội và cũng là đối tượng tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ. Dân số còn là cơ sở để tính GDP bình quân đầu người của một quốc gia. Vậy nên giữa GDP với dân số có mối quan hệ tác động qua lại không thể tách rời.
– FDI: Đây là một chỉ số đầu tư trực tiếp nước ngoài. Đó là một hình thức đầu tư dài hạn gồm có tiền bạc, vật chất, cơ sở hạ tầng, … của cá nhân hoặc tổ chức nước này đầu tư vào nước khác. Vậy nên đây cũng là nhân tố tác động đến việc tính toán GDP.
– Lạm phát: Là hiện tượng mà mức giá chung của hàng hóa và dịch vụ tăng liên tục theo thời gian và sự mất giá của tiền tệ. Nền kinh tế của một quốc gia muốn tăng trưởng thì phải chấp nhận tình trạng lạm phát ở một mức độ nhất định. Nhưng nếu như lạm phát tăng quá mức cho phép sẽ dẫn đến việc ngộ nhận GDP tăng mà thực tế là khủng hoảng kinh tế.
Tham khảo: Review Khóa Học Phân Tích Báo Cáo Tài Chính Tốt Nhất
5. Phân biệt GDP và GNP
| Tiêu chí | GDP | GNP |
| Khái niệm | – GDP là tổng giá trị của hàng hóa và dịch vụ được sản xuất ở trong ranh giới địa lý của một quốc gia trong một khoảng thời gian xác định có thể là một quý, 6 tháng hay một năm.
– GDP càng cao thì nền kinh tế của quốc gia đó sẽ càng cao và ngược lại. |
– GNP là tổng sản lượng quốc gia chỉ tổng giá trị bằng tiền thu được từ sản phẩm, dịch vụ của tất cả công dân của một quốc gia tạo ra trong vòng 1 năm. GNP đánh giá sự phát triển của kinh tế một quốc gia.
|
| Công thức | GDP = C+I+G+NX | GNP = C+I+G+(X-M)+NR |
| Bản chất | – Là chỉ số tổng sản phẩm quốc nội
– là toàn bộ giá trị được các thành phần trong nền kinh tế hoạt động ở lãnh thổ của một quốc gia tạo ra trong 1 năm. – Các thành phần kinh tế đóng góp vào GDP gồm có thành phần kinh tế tổng nước và thành phần kinh tế nước ngoài hoạt động trong quốc gia đó. |
– GNP là chỉ số phản ánh tổng sản phẩm quốc dân.
– Là toàn bộ giá trị được công dân mang quốc tịch của quốc gia đó trong thời gian 1 năm. Công dân của quốc gia có thể tạo ra các giá trị ở trong lẫn ngoài lãnh thổ quốc gia đó.
|
6. So sánh chỉ số GDP và CPI
| Tiêu chí | GDP | CPI |
| Bản chất | Đo lường các giá của hàng hóa và dịch vụ được sản xuất ra. | Đo lường giá của hàng hóa và dịch vụ được mua bởi người tiêu dùng |
| Giá trị tính | Chỉ tính với hàng hóa và dịch vụ sản xuất trong nước.
Chỉ tính cho hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong nước |
Tính với tất cả hàng hóa và dịch vụ được mua cả hàng hóa nhập khẩu. |
| Tính thay đổi | Có sự thay đổi tức là chỉ số này cho phép sự thay đổi của hàng hóa khi các thành phần của GDP có sự thay đổi. | Cố định sự ảnh hưởng tức là nó được tính toán bởi giỏ hàng cố định. |
| Ý nghĩa | Giảm bớt xu hướng gia tăng chi phí đời sống. | Đo lường chi phí đời sống |
7. Nước nào có GDP đầu người cao nhất thế giới
Tính đến thời điểm hiện nay, quốc gia có GDP đầu người cao nhất thế giới là Luxembourg.
II. Cách tính GDP
1. Cách tính GDP bình quân đầu người
*Tính GDP theo phương pháp chỉ tiêu:
GDP = C + I + G + NX
– Trong đó:
- C: Chi tiêu hộ gia đình
- I: Tổng đầu tư
- G: Chi tiêu chính phủ
- NX: Cán cân thương mại hay còn là xuất khẩu ròng của nền kinh tế.
*Tính GDP theo phương pháp chi phí
GDP = W + I + Pr + R + Ti + De
– Trong đó:
- W: tiền lương
- I: tiên lãi
- Pr: lợi nhuận
- R: tiền thuế
- Ti: thuế gián thu
- De: hao mòn tài sản cố định
*Tính GDP theo phương pháp sản xuất
– GDP = Giá trị tăng thêm + thuế nhập khẩu
– Hoặc GDP = Giá trị sản xuất – chi phí trung gian + thuế nhập khẩu
2. Cách tính GDP danh nghĩa
GDP = C + I + G + NX
– Trong đó:
- C: chi tiêu hộ gia đình
- I: tổng đầu tư
- G: chi tiêu chính phủ
- NX: cán cân thương mại hay còn là xuất khẩu ròng của nền kinh tế.
3. Cách tính GDP thực tế
GDP thực tế = GDP danh nghĩa / hệ số giảm phát GDP
III. Ý nghĩa của chỉ số GDP
– GDP là thước đo phản ánh tốc độ tăng trưởng nền kinh tế của một quốc gia, thể hiện sự thay đổi biến động của giá sản phẩm của hàng hóa, dịch vụ theo thời gian.
– GDP bình quân đầu người sẽ phản ánh được mức thu nhập trung bình của người dân cũng như chất lượng cuộc sống, mức sống của người dân tại mỗi quốc gia.
– GDP giảm sẽ phản ánh sự suy thoái kinh tế, lạm phát cũng như tình trạng trượt giá, thất nghiệp, ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng cuộc sống của người dân.
Trên đây là các thông tin có liên quan đến GDP là gì và cách tính GDP bình quân đầu người. Mong rằng những thông tin Phân Tích Báo Cáo Tài Chính cung cấp trong bài viết hữu ích với bạn đọc!
Xem thêm:
- Lãi Gộp Là Gì? Công Thức Và Cách Tính Lãi Gộp
- Tín Dụng Thương Mại Là Gì? Tìm Hiểu Về Tín Dụng Thương Mại
- Lợi Thế Cạnh Tranh Là Gì? Phân Tích Lợi Thế Cạnh Tranh
- Huy Động Vốn Là Gì? Các Hình Thức Huy Động Vốn Của Doanh Nghiệp
- Lợi Nhuận Chưa Phân Phối Là Gì? Cách Tính Lợi Nhuận Chưa Phân Phối